Α Π Ο Φ Α Σ Η
Αποστολή ανεπιθύμητων διαφημιστικών μηνυμάτων σε κινητά τηλέφωνα
1. Στις 25 Ιουνίου 2003, ο Κυπριακός Σύνδεσμος Καταναλωτών, ο οποίος ήταν δέκτης αρκετών καταγγελιών, υπέβαλε στο Γραφείο μου γραπτή καταγγελία σχετικά με τη λήψη διαφημιστικών μηνυμάτων SMS από καταναλωτές σχετικά με επικείμενες εκπτώσεις σε μαγιό της εταιρείας Woolworth.
Οι παραπονούμενοι καταναλωτές είχαν δηλώσει στο Σύνδεσμο ότι δεν είχαν καταχωρημένο στον τηλεφωνικό κατάλογο τον αριθμό του κινητού τηλεφώνου τους και ούτε είχαν συγκατατεθεί στη λήψη διαφημιστικών μηνυμάτων. Περαιτέρω ο Σύνδεσμος ανέφερε ότι από πληροφορίες που έλαβε παραπονούμενος από την εταιρεία Woolworth, η εταιρεία αυτή φερόταν να είχε συνεργασία με την εταιρεία G.A.P. Vassilopoulos από την οποία έπαιρνε τα προσωπικά δεδομένα των καταναλωτών.
2. Έκτοτε το Γραφείο μου άρχισε σχετική, με την πιο πάνω καταγγελία, έρευνα για διαπίστωση τυχόν παράβασης της νομοθεσίας.
3. Για τον σκοπό αυτό απευθύναμε την 1η Ιουλίου 2003 επιστολή στην εταιρεία Woolworth και στην εταιρεία G.A.P. Vassilopoulos (που στο εξής θα αναφέρεται ως η Εταιρεία) ζητώντας συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με τους ισχυρισμούς που αναφέρονταν στην καταγγελία.
4. Η εταιρεία Woolworth με επιστολή της με ημερομηνία 7 Αυγούστου 2003 μας ενημέρωσε ότι «έχουμε διαβεβαιώσεις από την Εταιρεία ότι η αποστολή τέτοιων μηνυμάτων στους συγκεκριμένους κατόχους κινητών τηλεφώνων, κατάσταση των οποίων μας έχουν προμηθεύσει, είναι καθόλα νόμιμη καθότι υπήρχε η συγκατάθεση των συνδρομητών».
Σε μεταγενέστερη επιστολή της με ημερομηνία 20 Αυγούστου 2003, η εταιρεία Woolworth ανάφερε, μεταξύ άλλων, ότι δεν διατηρούσε «άλλη» λίστα με ονόματα και κινητά τηλέφωνα, αφού η λίστα η οποία χρησιμοποιήθηκε ήταν και είναι στην κατοχή της Εταιρείας.
5. Στην επιστολή μας της 1ης Ιουλίου 2003 ζητήσαμε από την εταιρεία G.A.P. Vassilopoulos να μας πληροφορήσει κατά πόσο διαθέτει σε τρίτους καταλόγους με ονόματα , διευθύνσεις και άλλες πληροφορίες γιατί σε Γνωστοποίηση που η εταιρεία είχε υποβάλει στο Γραφείο μου αναφορικά με την τήρηση αρχείου με προσωπικά δεδομένα για σκοπούς μάρκετινγκ, είχε προσδιορίσει ως αποδέκτες των δεδομένων μόνο τη διεύθυνση της εταιρείας.
Σε απαντητική επιστολή της ημερομηνίας 10 Ιουλίου 2003, η Εταιρεία μας πληροφόρησε ότι οι πληροφορίες συλλέγονται από τους πελάτες της και δε δίνονται σε τρίτους. Σε μεταγενέστερη επιστολή της, η Εταιρεία αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι «ο όμιλος των εταιρειών μας συλλέγει τα προσωπικά δεδομένα των πελατών της κάθε εταιρείας».
6. Επειδή από την σχετική αλληλογραφία που είχε διεξαχθεί στα πλαίσια εξέτασης της καταγγελίας δεν κατορθώσαμε να πάρουμε τις απαραίτητες πληροφορίες και διευκρινήσεις, κρίθηκε σκόπιμη μια επίσκεψη στα γραφεία της Εταιρείας με σκοπό τη διεξαγωγή ελέγχου στα αρχεία της για διαπίστωση των συνθηκών κάτω από τις οποίες εκτελείται η επεξεργασία προσωπικών δεδομένων, ιδιαίτερα για σκοπούς “marketing”.
7. Η επίσκεψη έγινε στις 20 Ιανουαρίου 2004 και κατά τη διάρκειά της είχαν υποβληθεί στους εκπροσώπους της Εταιρείας που παρεβρίσκοντο οι ακόλουθες ερωτήσεις:
(α) Εκτός από τα αρχεία των ασφαλιζόμενων και των γνωριμιών τα οποία είχε γνωστοποιήσει στο Γραφείο μας, αν διατηρούσαν και άλλα αρχεία με προσωπικά δεδομένα.
(β) Αν είχαν αποστείλει διαφημιστικό υλικό χωρίς τη συγκατάθεση των γνωριμιών.
(γ) Αν είχαν χρησιμοποιήσει το αρχείο γνωριμιών για σκοπούς προώθησης προϊόντων ή υπηρεσιών εταιρειών που δεν είναι μέλη του ομίλου τους.
Οι απαντήσεις στις πιο πάνω ερωτήσεις ήταν οι ακόλουθες:
(α) Ναι το αρχείο της G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd
(β) Ναι
(γ) Όχι
Μας ελέχθη επίσης ότι χρησιμοποιούν το αρχείο G.A.P. Vassilopoulos E-Media ltd για σκοπούς που εξυπηρετούν συμφέροντα τρίτων – πελατών τους και ανέλαβαν να μας προμηθεύσουν με κατάλογο αυτών των πελατών τους.
Ανέφεραν επίσης ότι χρησιμοποιούν το αρχείο των πελατών τους για σκοπούς προώθησης προϊόντων και υπηρεσιών τους.
8. Σχετικά με την εταιρεία G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd, η οποία ανήκει στον Όμιλο Εταιρειών G.A.P. Vassilopoulos Ltd αναφέρθη ότι είναι αυτή που διατηρεί αρχείο με αριθμούς κινητών τηλεφώνων και ότι τα μηνύματα στέλλονται από βάση δεδομένων που είναι στην Αμερική, δήλωση που αργότερα ανετράπη από τους ίδιους τους εκπροσώπους της Εταιρείας.
Στη συνέχεια μας δηλώθηκε ότι απαντήσεις στα ερωτήματά μας σχετικά με τις δραστηριότητες της G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd μόνο ο διευθυντής της μπορούσε να μας δώσει αλλά απουσίαζε τη δεδομένη στιγμή.
9. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης αξιωματούχος/διευθυντής της Εταιρείας είχε επανειλημμένα προβεί σε δηλώσεις που συγκρούονταν με δηλώσεις υπαλλήλων της Εταιρείας, καθώς και με δικές του προηγούμενες δηλώσεις.
10. Μετά την επίσκεψη στα Γραφεία της Εταιρείας ακολούθησε αλληλογραφία σκοπός της οποίας ήταν η διευκρίνηση ορισμένων θεμάτων που είχαν προκύψει κατά την επίσκεψη.
11. Στις 28 Φεβρουαρίου 2004 πήραμε επιστολή από το δικηγορικό γραφείο Λέλλου Δημητριάδη με την οποία μας πληροφόρησαν ότι ενεργούσαν εκ μέρους της Εταιρείας και ότι θα απαντούσαν στα ερωτήματα που είχαμε θέσει σαν αποτέλεσμα της επίσκεψης.
Στην επιστολή αυτή και σχετικά με την αποστολή διαφημιστικών μηνυμάτων, αναφέρεται ότι η G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd διατηρεί αρχείο με προσωπικά δεδομένα τα οποία της δίνουν οι πελάτες της το οποίο χρησιμοποιεί για να αποστέλλει στη συνέχεια διαφημιστικά μηνύματα.
Παρατέθηκε κατάλογος των εταιρειών εκ μέρους των οποίων η G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd αποστέλλει διαφημιστικά μηνύματα και αναφέρθηκε επίσης ότι η ίδια η Εταιρεία αποστέλλει διαφημιστικά μηνύματα σε πελάτες της ή συνεργάτες τους.
Σε απάντηση σχετικής επιστολής μας προς τις εταιρείες αυτές, ορισμένες από αυτές αρνήθηκαν ότι είχαν δώσει στην εταιρεία G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd βάση δεδομένων με στοιχεία επικοινωνίας των πελατών τους.
12. Ακολούθησε συνάντηση στο Γραφείο μας στις 15 Σεπτεμβρίου 2004 στην οποία ήταν παρόντες ο νομικός σύμβουλος της Εταιρείας, ο διευθυντής της G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd και ο κ. Ζ.
Ο διευθυντής της G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd ανάφερε ότι η εταιρεία σταμάτησε την αποστολή διαφημιστικών μηνυμάτων SMS τον Σεπτέμβριο του 2003. Δήλωσε ότι την αρχική βάση δεδομένων για την αποστολή τέτοιων μηνυμάτων την είχαν πάρει από hackers που είχαν καταφέρει να εισβάλουν στα αρχεία της ΑΤΗΚ.Ανάφερε επίσης ότι εσφαλμένα το Intercollege είχε περιληφθεί στον κατάλογο των εταιρειών εκ μέρους των οποίων έστελλαν διαφημιστικά μηνύματα και ότι, όσον αφορούσε την εταιρεία Χατζηκυριάκος & Υιοί, δεν τους είχε δώσει κατάλογο των πελατών της αλλά χρησιμοποιούσε τη βάση της G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd για την αποστολή διαφημιστικών μηνυμάτων εκ μέρους της.
13. Σε μεταγενέστερη επιστολή του δικηγόρου της Εταιρείας ημερομηνίας 22 Σεπτεμβρίου 2004 αναφέρθηκε ότι η G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd απέστελλε διαφημιστικά μηνύματα εκ μέρους πελατών της χρησιμοποιώντας τη δική της βάση δεδομένων.
14. Στην τελευταία επιστολή του νομικού συμβούλου της Εταιρείας της 1ης Φεβρουαρίου 2005 δίνεται άλλη εκδοχή ως την προέλευση και κατοχή της βάσης δεδομένων η οποία εχρησιμοποιείτο για την αποστολή διαφημιστικών μηνυμάτων.
15. Ανεξάρτητα από τα πιο πάνω, ήταν παραδεκτό ότι σε καμία περίπτωση δεν ελαμβάνετο η συγκατάθεση των παραληπτών των μηνυμάτων, όπως προβλέπεται στο άρθρο 15 του Νόμου 138(Ι)/2001 (που στη συνέχεια θα αναφέρεται ως «ο Νόμος») .
Από τα πιο πάνω, έχω ικανοποιηθεί ότι:
· Η Εταιρεία και η εταιρεία που ανήκει σε αυτή, η G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd προέβαιναν στην αποστολή μηνυμάτων διαφημιστικού περιεχομένου χωρίς τη συγκατάθεση των παραληπτών των μηνυμάτων κατά παράβαση του άρθρου 15 του Νόμου.
· Συνέλεγαν και προέβαιναν στην επεξεργασία προσωπικών δεδομένων κατά παράβαση του άρθρου 4(1)(α) και (β) του Νόμου.
· Παρέλειψαν να γνωστοποιήσει στο Γραφείο μου όλα τα αρχεία που περιείχαν προσωπικά δεδομένα και/ή όλες τις επεξεργασίες προσωπικών δεδομένων που εκτελούσαν.
Το άρθρο 25 του Νόμου προβλέπει τις κυρώσεις που μπορεί να επιβάλει ο Επίτροπος για παράβαση των υποχρεώσεων των υπεύθυνων επεξεργασίας που πηγάζουν από το Νόμο, μεταξύ των οποίων είναι και η εξουσία για την επιβολή χρηματικής ποινής μέχρι £5000.
Κατά την επιμέτρηση της αρμόζουσας για την περίπτωση κυρώσεως έλαβα υπόψη μου όλα τα περιστατικά της υπόθεσης όπως αυτά εκτίθενται στη σχετική αλληλογραφία, την επίσκεψη λειτουργών του Γραφείου μου στα Γραφεία της Εταιρείας, καθώς και την επίσκεψη του νομικού συμβούλου και εκπροσώπων της Εταιρείας στο Γραφείο μου.
Ειδικότερα έλαβα υπόψη μου ότι (α) καθόλη τη διάρκεια της διαδικασίας εξέτασης της καταγγελίας/παραπόνου είχαν δοθεί τουλάχιστο τέσσερις διαφορετικές εκδοχές αναφορικά με το θέμα του τρόπου απόκτησης της βάσης των δεδομένων η οποία εχρησιμοποιείτο για την αποστολή διαφημιστικών μηνυμάτων, (β) οι διευθυντές και άλλοι εκπρόσωποι της Εταιρείας και της G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd έδιναν αλληλοσυγκρουόμενες απαντήσεις, (γ) δεν είχε επιδειχθεί διάθεση συνεργασίας με τους λειτουργούς του Γραφείου μου και γενικά η όλη συμπεριφορά των αρμοδίων στελεχών της εταιρείας κατεδείκνυε μια προσπάθεια παραπλάνησης και εσφαλμένης πληροφόρησής μας.
Από την άλλη πλευρά δεν παρέλειψα να λάβω υπόψη και να αποδεχθώ ως αληθή τη δήλωση των διευθυντών της Εταιρείας και της G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd ότι δεν αποστέλλουν πλέον διαφημιστικά μηνύματα χωρίς τη συγκατάθεση των παραληπτών, ότι έχουν καταστρέψει τη βάση δεδομένων την οποία είχαν χρησιμοποιήσει για την αποστολή διαφημιστικών μηνυμάτων και ότι οι μελλοντικές τους ενέργειες τόσον όσον αφορά το θέμα της αποστολής διαφημιστικών μηνυμάτων όσο και γενικά τις οποιεσδήποτε άλλες υποχρεώσεις τους που απορρέουν από το Νόμο θα είναι σύμφωνες με τις οικείες διατάξεις του Νόμου.
Παρά ταύτα θεωρώ ότι υπό τις περιστάσεις είναι επιτακτική η επιβολή χρηματικής ποινής για τις προαναφερθείσες παραβάσεις της νομοθεσίας.
Γι’ αυτό επιβάλλω στην G.A.P. Vassilopoulos Ltd χρηματική ποινή £500 και την G.A.P. Vassilopoulos E-Media Ltd χρηματική ποινή £1000.
Γούλλα Φράγκου
Επίτροπος Προστασίας Δεδομένων
Προσωπικού Χαρακτήρα
11 Ιουλίου 2005