Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα

Αγαπητοί εκπρόσωποι των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης,

Εκ μέρους του Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα κ. Γιάννου Δανιηλίδη σας διαβιβάζω τους χαιρετισμούς του. Με χαρά έχουμε δεχθεί την πρόσκληση του αγαπητού φίλου Δρ. Μιχάλη Πέτρου για συμμετοχή στη σημερινή δημοσιογραφική διάσκεψη με θέμα τη δημοσιοποίηση κυρώσεων σε υποθέσεις φαρμακοδιέγερσης (doping) στον αθλητισμό. Πρόκειται για θέμα με ιδιαίτερο βαθμό δυσκολίας στο χειρισμό του, το οποίο απασχολεί έντονα και διάφορες ομάδες/όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς να έχουν καταλήξει σε οριστικές αποφάσεις, αλλά με γνωστούς τους προβληματισμούς τους.

H Κυπριακή Αρχή Αντί-Ντόπινγκ διατηρεί εξαιρετική σχέση με το Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Ο Δρ. Μιχάλης Πέτρου είχε συναντήσεις κατά καιρούς με όλους τους Επιτρόπους Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. Η Κυπριακή Αρχή Αντί-Ντόπινγκ συμμορφώθηκε σε υποδείξεις του Γραφείου Προστασίας Δεδομένων και συμπλήρωσε κατάλληλα το έντυπο Γνωστοποίησης του Αρχείου της (π.χ. περιόρισε το χρόνο διατήρησης των δεδομένων σε 8 χρόνια όπως επιθυμεί η Ομάδα Εργασίας του Άρθρου 29 για τη Προστασία των Δεδομένων σε γνωμοδότηση της) και η Γνωστοποίηση έχει καταχωριστεί στο Μητρώο Αρχείων και Επεξεργασιών που τηρεί το Γραφείο μας. Επίσης, στην Κυπριακή Αρχή Αντί-Ντόπινγκ χορηγήθηκε άδεια διαβίβασης δεδομένων στον Παγκόσμιο Οργανισμό Αντί-Ντόπινγκ στο Κεμπέκ του Καναδά και στην Ελβετία. Τόσο η εν λόγω Γνωστοποίηση όσο και η εν λόγω άδεια διαβίβασης βρίσκονται σε μητρώα που είναι προσβάσιμα στο κοινό.

Η Ομάδα Εργασίας του Άρθρου 29 για την Προστασία των Δεδομένων έχει συσταθεί δυνάμει του άρθρου 29 της Οδηγίας 95/46/ΕΚ. Είναι ένας ανεξάρτητος ευρωπαϊκός συμβουλευτικός φορέας για την προστασία των δεδομένων και της ιδιωτικής ζωής. Στις εργασίες της Ομάδας συμμετέχουν οι Επίτροποι Προστασίας ή εκπρόσωποι των Αρχών Προστασίας των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η γνωμοδότηση της Ομάδας Εργασίας του Άρθρου 29 με τίτλο «Δεύτερη γνωμοδότηση 4/2009 για το διεθνές πρότυπο για την προστασία της ιδιωτικής ζωής και των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα του Παγκόσμιου Οργανισμού καταπολέμησης της φαρμακοδιέγερσης (WADA) όσον αφορά τις σχετικές διατάξεις του κώδικα WADA και άλλα θέματα σχετικά με την ιδιωτική ζωή στο πλαίσιο της καταπολέμησης της φαρμακοδιέγερσης (doping) στον αθλητισμό από τον WADA και (εθνικούς) οργανισμούς κατά της φαρμακοδιέγερσης» εκδόθηκε στις 6 Απριλίου 2009.

Σύμφωνα με αυτήν τη γνωμοδότηση, η δημοσιοποίηση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα αναφορικά με παραπτώματα φαρμακοδιέγερσης (doping) – που πιθανώς δεν έχουν [ακόμη] επιβεβαιωθεί κατά τη διαδικασία προσφυγής – αποτελεί παρέμβαση στο δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής ζωής και προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Για να είναι έγκυρη η παρέμβαση αυτή, θα πρέπει να είναι αναγκαία ώστε να επιτυγχάνει συγκεκριμένο νόμιμο σκοπό, ο οποίος προϋποθέτει, μεταξύ άλλων, ότι θα πρέπει να υπάρχει εύλογος σύνδεσμος αναλογικότητας ανάμεσα στις συνέπειες του μέτρου για το εμπλεκόμενο πρόσωπο και αυτόν τον νόμιμο σκοπό και ότι δεν υπάρχει άλλο, λιγότερο οχληρό διαθέσιμο μέσο για την επίτευξη του σκοπού.

Όσον αφορά τη δημοσιοποίηση κυρώσεων στο διαδίκτυο για ετήσια διάρκεια, η Ομάδα Εργασίας θεωρεί ότι δεν είναι αναγκαία για την επίτευξη των σκοπών που θέτει ο WADA, αφού, η Ομάδα Εργασίας πιστεύει αφενός ότι μπορούν να επιτευχθούν με τρόπο που θα προκαλούσε μικρότερη ζημιά στα πρόσωπα στα οποία αναφέρεται και αφετέρου ότι οι επιπτώσεις του μέτρου είναι δυσανάλογες σε σύγκριση με τους σκοπούς αυτούς.

Ο Παγκόσμιος Κώδικας Αντιντόπινγκ ορίζει το βασικό πλαίσιο εναρμόνισης των πολιτικών, κανόνων και ρυθμίσεων για την καταπολέμηση της φαρμακοδιέγερσης που αφορούν τις αθλητικές οργανώσεις και τις δημόσιες αρχές. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός κατά της Φαρμακοδιέγερσης (WADA) έχει δρομολογήσει διαδικασία επανεξέτασης του Κώδικα με απώτερο στόχο να εγκριθεί αναθεωρημένη μορφή του κατά την 4η Παγκόσμια Διάσκεψη σχετικά με τη φαρμακοδιέγερση στον αθλητισμό, η οποία θα διεξαχθεί στο Γιοχάνεσπουργκ της Νότιας Αφρικής τον Νοέμβριο του 2013.

Με επιστολή του Προέδρου της Ομάδας Εργασίας του Άρθρου 29, οι γνωμοδοτήσεις 3/2008 της 1ης Αυγούστου 2008 και 4/2009 της 6ης Απριλίου 2009, καθώς και άλλα σχόλια της Ομάδας Εργασίας του Άρθρου 29 για τον Παγκόσμιο Κώδικα Αντί-Ντόπινγκ του WADA, τέθηκαν υπόψη της κυρίας Ανδρούλλας Βασιλείου, Επιτρόπου για την Παιδεία, Πολιτισμό, Πολυγλωσσία και Νεολαία, ως συνεισφορά στο πλαίσιο του διεξαγόμενου διαλόγου για την αναθεώρηση του κώδικα WADA το 2013.

Δεδομένου ότι ο Κώδικας Αντιντόπινγκ θα επηρεάσει αρκετές πτυχές της νομοθεσίας της ΕΕ, ιδίως τους τομείς προστασίας δεδομένων και ελεύθερης κυκλοφορίας, η Ομάδα Εργασίας «Αθλητισμός» του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης συμβάλλει στη διαδικασία αναθεώρησης του Παγκόσμιου Κώδικα κατά της Φαρμακοδιέγερσης. Επομένως τα θέματα αυτά βρίσκονται υπό εξέλιξη.

Αναφορικά με το θέμα της «συγκατάθεσης» για τη δημοσιοποίηση των αποφάσεων του Πειθαρχικού Συμβουλίου Αντί-Ντόπινγκ και του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου Αντί-Ντόπινγκ, διευκρινίζεται ότι σύμφωνα με την ερμηνεία του όρου στο άρθρο 2 του περί Επεξεργασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Προστασία του Ατόμου) Νόμου του 2001 (Ν. 138(Ι)/2001 όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 37(Ι)/2003 και το Ν. 105(Ι)/2012, στο εξής «ο Νόμος»):
«συγκατάθεση» σημαίνει συγκατάθεση του υποκειμένου των δεδομένων, κάθε ελεύθερη, ρητή και ειδική δήλωση βουλήσεως, που εκφράζεται με τρόπο σαφή και εν πλήρη επίγνωση, και με την οποία το υποκείμενο των δεδομένων, αφού προηγουμένως ενημερωθεί, δέχεται να αποτελέσουν αντικείμενο επεξεργασίας τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα που το αφορούν,».

Επιπλέον αξίζει να αναφερθεί ότι, στην υπό την Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, συζήτηση της Πρότασης Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, στις προϋποθέσεις συγκατάθεσης περιλαμβάνονται και τα εξής: «Η συγκατάθεση δεν παρέχει νομική βάση για την επεξεργασία, εάν υπάρχει σημαντική ανισορροπία μεταξύ της θέσης του προσώπου στο οποίο αναφέρονται τα δεδομένα και του υπεύθυνου επεξεργασίας.».

Παραπέμπω σχετικά και στην Απόφαση Αρ. 46/2011 της Ελληνικής Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα στην οποία αναφέρεται ότι «γενική συγκατάθεση» δεν είναι σύμφωνη με τις απαιτήσεις του Νόμου, καθώς και στην Απόφαση Αρ. 19/2010 της Ελληνικής Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα στην οποία αναφέρεται ότι οι πειθαρχικές διώξεις και κυρώσεις δεν αποτελούν ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, ενώ και στις δύο αποφάσεις υπάρχουν αναφορές σχετικές με την Αρχή της Αναλογικότητας (και αναγκαιότητας)

Σύμφωνα με τα πιο πάνω καθώς και τη Γνώμη 15/2011 της Ομάδας Εργασίας του Άρθρου 29 για τον ορισμό της συγκατάθεσης, που εγκρίθηκε στις 13 Ιουλίου 2011 η συγκατάθεση του αθλητή δεν αποτελεί ικανοποιητική νομική βάση για τη δημοσιοποίηση των αποφάσεων του Πειθαρχικού Συμβουλίου Αντί-Ντόπινγκ και του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου Αντί-Ντόπινγκ.

Όμως η εν λόγω επεξεργασία δεδομένων επιτρέπεται και χωρίς τη συγκατάθεση του υποκειμένου των δεδομένων εφόσον η επεξεργασία είναι απαραίτητη για την εκπλήρωση υποχρεώσεως του υπεύθυνου επεξεργασίας η οποία επιβάλλεται από νόμο, σύμφωνα με το άρθρο 5(2)(α) του Νόμου.

Με βάση τον ορισμό του όρου «δημοσιοποίηση» στον Κανονισμό 2 , τις παραγράφους (3) και (4) του Κανονισμού 144 και τις παραγράφους (4) και (5) του Κανονισμού 150 του περί του Αντί-Ντόπινγκ (Εφαρμοστικά Μέτρα της Σύμβασης, των Προσαρτημάτων και των Παραρτημάτων της, Λειτουργία Αρμόδιας Αρχής, Λειτουργία Πειθαρχικού Συμβουλίου Αντί-Ντόπινγκ και Λειτουργία Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου Αντί-Ντόπινγκ) Διάταγμα (Αρ. 2) του 2011 (Κ.Δ.Π. 498/2011), μπορεί να τύχει εφαρμογής το άρθρο 5(2)(α) του Νόμου, υπό τις προϋποθέσεις όμως για νόμιμη επεξεργασία που τίθενται στο άρθρο 4(1) του Νόμου και ιδιαίτερα της Αρχής της Αναλογικότητας που καθιερώνει η παράγραφος (1)(γ) του εν λόγω άρθρου, επομένως χωρίς να είναι επιτρεπτή η δημοσίευση τους στο διαδίκτυο αφού η Ομάδα Εργασίας του Άρθρου 29 θεωρεί ότι η δημοσιοποίηση καταδίκης του αθλητή με ανάρτηση της στο διαδίκτυο παραβιάζει την Αρχή της Αναλογικότητας.

Με βάση τα πιο πάνω ο Επίτροπος επιβεβαιώνει για ακόμα μία φορά ότι η θέση του είναι ότι η νομοθεσία για την προστασία των προσωπικών δεδομένων δεν μπορεί να είναι το καταφύγιο/η κάλυψη αυτών που παρανομούν και γι’ αυτό θεωρεί νόμιμη τη δημοσιοποίηση των αποφάσεων του Πειθαρχικού Συμβουλίου και του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου Αντί-Ντόπινγκ, με αναφορά στο όνομα του αθλητή, το άθλημα, την κατηγορία της ουσίας, τον κανονισμό που παραβιάστηκε, την κύρωση που επιβλήθηκε και την ημερομηνία της απόφασης, όχι όμως στο διαδίκτυο. Η δημοσιοποίηση των αποφάσεων του Πειθαρχικού Συμβουλίου που λήφθηκαν μετά την υιοθέτηση της ΚΔΠ 498/2011 επιτρέπεται μόνο για όσες αποφάσεις λήφθηκαν μετά από την έναρξη ισχύος της ΚΔΠ 498/2011, ακόμα και αναδρομικά, εφόσον η ΚΔΠ 498/2011 αποτελεί τη νομική βάση με την οποία κατέστη επιτρεπτή η επεξεργασία/ανακοίνωση των δεδομένων.

Αποφάσεις για προσωρινό αποκλεισμό αθλητή μπορούν να δημοσιεύονται ανώνυμα.

Στην ιστοσελίδα της Κυπριακής Αρχής Αντί-Ντόπινγκ μπορούν να αναρτώνται ανακοινώσεις για τις ημερομηνίες που θα διεξάγονται συνεδρίες του Πειθαρχικού Συμβουλίου και του Δευτεροβάθμιου Πειθαρχικού Συμβουλίου Αντί-Ντόπινγκ, χωρίς αναφορά σε ονόματα αθλητών.

Λαμβάνοντας υπόψη τα πιο πάνω, η Κυπριακή Αρχή Αντί-Ντόπινγκ κατάρτισε έγγραφο Πολιτικής το οποίο θα αναρτήσει στην ιστοσελίδα της και πραγματοποιείται δημοσιογραφική διάσκεψη της Κυπριακής Αρχής Αντί-Ντόπινγκ με συμμετοχή και λειτουργού του Γραφείου Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων για ενημέρωση του κοινού.

Ευχόμαστε καλή επιτυχία στο έργο της Κυπριακής Αρχής Αντί-Ντόπινγκ.

Γραφείο Επιτρόπου Προστασίας Δεδομένων
Προσωπικού Χαρακτήρα

31 Οκτωβρίου 2012

ΜΠαπ

Πίσω στην προηγούμενη σελίδα